Khác với lần châu Á bị khủng hoảng năm 1997, lần này IMF hoàn toàn ủng hộ nỗ lực của các nước sử dụng fiscal stimulus nhằm cứu vãn kinh tế không bị rơi vào depression. Một bài viết mới nhất (29/12/2008) của một nhóm các nhà kinh tế IMF đã đưa ra lời khuyên cho các nước nên có fiscal stimulus ngay lập tức, đủ lớn, đủ dài. WSJ tóm tắt lại một số khuyến cáo về hình thức stimulus thông dụng như sau:
- Public spending: cần đảm bảo tất cả các dự án xây dựng cơ bản đã lên kế hoạch phải được thực hiện (nghĩa là không được cắt bỏ kế hoạch vì budget thiếu tiền, ví dụ trường họp Nhật cắt ODA cho một số dự án). Tất nhiên các chính phủ phải chấp nhận thâm hụt ngân sách sẽ gia tăng, có điều khác với trước đây chắc chắn IMF sẽ không khiển trách các nước về vấn đề này nữa.
- Government wages: nên tránh hình thức stimulus này, nó vừa không giúp đúng đối tượng (quan chức chính phủ thường không nghèo) và vừa khó có thể đảo ngược (giảm lương) khi tình hình trở nên ổn định. Tuy nhiên chính phủ có thể thuê thêm tạm thời một số nhân viên cho các dự án kích cầu mới.
- Industry bailouts: tuy giải cứu một số ngành có tính quan trọng và nổi bật trong nền kinh tế có thể giúp ổn định expectation của dân chúng tránh cho domestic demand sụp đổ, tuy nhiên giải cứu chưa chắc đã có hiệu quả vì phụ thuộc rất nhiều và khả năng điều phối của hệ thống hành chính (năng lực, tham nhũng, bè cánh) và có thể tạo ra bất bình đẳng cho các khu vực khác của nền kinh tế.
- Tax cuts: đây là điều nên làm, nhất là đối với các đối tượng nghèo không có khả năng vay tín dụng từ các nguồn chính thống. Nên tăng các khoản trợ cấp xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, giúp đỡ tín dụng cho các gia đình gặp khó khăn trả mortgage (cái này không relevant với VN). Một suggest khá phù hợp với VN là tăng income tax credit, một hình thức transfer cho những người có thu nhập thấp. VN chuẩn bị thực hiện luật thuế thu nhập cá nhân, nếu người dân biết rằng có những trường hợp thay vì phải đóng thuế cho nhà nước người ta có thể được nhận tiền tax credit thì sẽ là một khuyến khích để người dân tham gia khai thuế nghiêm túc. Mở rộng tax credit sẽ giúp chính phủ thực hiện được fiscal stimulus một cách rất hiệu quả trong khi không phải trì hoãn luật thuế thu nhập cá nhân thêm nữa.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét