Moral hazard

Cách đây mấy ngày Tyler Cowen viết trên NYT cho rằng lẽ ra Fed không nên giải cứu cho LTCM năm 1998 và để Mỹ rơi vào một cuộc suy thoái thì giới tài chính Mỹ đã cảnh giác hơn và có thể cuộc khủng hoảng hiện tại đã không xảy ra. Ngay lập tức giới econblog đã rộ lên hai luồng ý kiến xung quanh bài viết này. Một số ủng hộ lập luận của Cowen như Barry Ritholtz và David Merkel, trong khi đó một số khác lại phản đối ý tưởng này, ví dụ Noam Scheiber hay Economics of Contempt. Tất nhiên còn một nhóm trung dung nữa nhưng không phải họ không có ý kiến: Justin Fox , Matthew Yglesias.

Một lập luận quan trọng của Tyler Cowen là cuộc giải cứu LTCM đã tạo ra moral hazard trong giới tài chính Mỹ. Từ đây về sau giới tài chính Mỹ hiểu rằng nếu mình too-big-to-fail thì hoặc Fed hoặc Treasury sẽ phải đứng ra cứu trợ khi mình gặp khó khăn. Khi Fed và Treasury buông cho Lehman Brothers phá sản, một số người cho rằng lý do chính là Fed không muốn tạo thêm moral hazard nữa sau khi đã cứu Bear Stearns hồi tháng 3/2008. Một số khác lại cho rằng chính không cứu Lehman rồi sau đó lại cứu AIG càng làm tăng moral hazard bời vì người ta sẽ nghĩ rằng Lehman không được cứu vì nó chưa đủ tiêu chuẩn too-big-to-fail.

Cuộc họp thượng đỉnh G20 hồi đầu tháng 11/2008 và quan điểm của IMF gần đây cho thấy vấn đề moral hazard đã được xếp sang một bên, ít nhất là trong cuộc khủng hoảng hiện tại. Giới economists, kể cả Cowen, cũng không ai phê phán Fed đã cứu Bear Stearns, AIG và Citigroup. Có lẽ hiện tại mọi người đều có cùng quan điểm với Matthew Yglesias chấp nhận too-big-to-fail và rồi sẽ điều chỉnh từ từ sau này bằng regulation. Có điều nếu sau khi bailout các too-big-to-fail mà không thắt chặt regulation như trường hợp LTCM năm 1998 thì đó mới là moral hazard. Lại thêm một lời buộc tội nữa cho Alan Greenspan.

Cá nhân tôi nghiêng về phía cần phải bailout, nếu muốn tránh bailout thì tốt nhất là cần có regulation để ngăn chặn khả năng too-big-to-fail từ trước.

Update (2/1/09): Bên cạnh too-big-to fail (Citigroup) còn có: too-interconected-to-fail (AIG), too-many-potential-job-loss-to-fail (Detroit), và thậm chí too-nuclear-to-fail (Russia).