Global coordination

Một trong những nhận định về cuộc khủng hoảng này được nhiều người đồng ý là các nước cần phải có hành động chung (coordinated policies). Ví dụ đơn giản là nếu tất cả các nước cùng thực hiện fiscal stimulus thì sẽ tránh được tình trạng những nước tiến hành stimulus trước sẽ gia tăng trade protection để tăng Keynesian multiplier của nước mình. Điều đáng mừng là cho đến thời điểm này hầu hết các nước phát triển đều đã hoặc chuẩn bị công bố fiscal stimulus. Ngay cả một vài nước đang phát triển như China và VN cũng có kế hoạch stimulus của mình.

Tuy nhiên Guillermo Calvo và Rudy Loo-Kung chỉ ra rằng nhiều nước đang phát triển có muốn cũng không đưa ra fiscal stimulus được. Lý do là các nước này với budget deficit và nợ nước ngoài cao sẽ gặp phải hai vấn đề nếu thực hiện fiscal package lớn. Thứ nhất, lạm phát sẽ tăng cao vì khả năng phát hành trái phiếu chính phủ ở các nước đang phát triển khá hạn chế, do vậy ngân hàng trung ương sẽ phải tài trợ cho các chính sách tài khóa thông qua phát hành thêm tiền. Thứ hai, nguy hiểm hơn, là vốn ngắn hạn nước ngoài có thể đảo chiều tháo chạy ra khỏi những nước đó đơn giản vì các nhà đầu tư nước ngoài sẽ lo sợ đồng tiền nội tệ mất giá. Đây chính là những gì Russia đang phải trải qua.

Nếu vậy muốn có một nỗ lực toàn cầu về fiscal stimulus, các nước phát triển phải tìm cách giúp đỡ các nước nghèo có thêm nguồn vốn để kích thích kinh tế. Nguồn vốn này có thể thông qua WB và các ngân hàng phát triển khác, thông qua IMF và các tổ chức tài chính quốc tế, và có thể trực tiếp từ các nước phát triển như hình thức swap lines Fed đang làm với một số nước. Việc giúp đỡ các nước nghèo vừa có tính chất nhân đạo vừa có tác dụng giúp chính các nước giàu. Nếu kinh tế các nước thế giới thứ ba suy thoái thì global demand sẽ bị ảnh hưởng. Ngay cả trong trường hợp các nước đang phát triển không bị rơi vào khủng hoảng thì giúp các nước này tăng domestic demand cũng là cách để tránh sự rò rỉ tác động nội địa của fiscal stimulus ở các nước giàu. Chung qui cũng là để bảo vệ Keynesian multiplier ở các nước phát triển thôi.