Paul Krugman vừa có một bài về cuộc khủng hoảng ở châu Âu và những khó khăn của các chính phủ châu Âu vì họ bị trói buộc trong một currency union. Thực ra những lập luận của Krugman không mới và tôi cũng đã đề cập đến trong entry này về khả năng EMU đổ vỡ do một số mắt xích yếu không chống chọi được với khủng hoảng nếu không có independent monetary policy. Tuy nhiên Krugman có một ý rất quan trọng là châu Âu có một vấn đề khác nghiêm trọng hơn: hội nhập kinh tế đã tiến triển quá nhanh, trong khi hội nhập chính trị không theo kịp.
Với Krugman, hội nhập chính trị nghĩa là các nước EMU phải chấp nhận một hình thức fiscal federalization, đồng nghĩa với việc công dân nước này phải chấp nhận san sẻ tiền thuế của mình cho các nước thành viên khác. Hiển nhiên điều này đòi hỏi phải có một cơ quan tầm châu lục quản lý các chính sách fiscal, tương đương như ECB quản lý monetary policy. Nhưng điều này sẽ làm thay đổi nền tảng chính trị của các nước châu Âu, và có thể của cả thế giới trong tương lai, khi cơ quan dân cử của một nước mất quyền kiểm soát fiscal policy của đất nước mình.
Tuy nhiên, nếu lật ngược vấn đề Krugman nêu ra, biết đâu cuộc khủng hoảng này là cơ hội lịch sử để châu Âu có thể tiến đến một liên minh chính trị mà Francois Mitterrand và Helmut Kohl đã từng mơ ước? Just dreaming...
Imagine there's no countries
It isn't hard to do
Nothing to kill or die for
...
Update (23/03): Nick Rowe (comment on Buiter's article) cho rằng vấn đề lớn của Eurozone không phải là ECB không có fiscal backing mà là các fiscal authorities không có monetary backing. Nghĩa là các nước châu Âu không thể finance deficits bằng cách in tiền như Mỹ, Anh...
Update (27/04): Krugman tiếp tục chỉ ra điểm yếu của EMU, lần này là so sánh yield spread của Spain và UK với German bonds. Lập luận của Krugman là bond yield spread của Spain càng ngày càng rộng dù có cùng hoàn cảnh với UK (housing burst) vì Span không có independent monetary policy.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét