SFP

Còn nhớ cách đây vài tháng khi VN đang ở đỉnh điểm của lạm phát và rất nhiều biện phát được đưa ra nhưng chưa phát huy tác dụng, lúc đó Bộ Tài chính thông báo sẽ phát hành thêm trái phiếu chính phủ để thu tiền mặt về. Thời điểm đó tôi có nhận xét BTC nếu làm như vậy sẽ là làm thay chức năng của NHNN và lý do có thể là NHNN lúc đó đã không còn nhiều trái phiếu chính phủ trong balance sheet để có thể thực hiện chức năng điều hành tiền tệ của mình.

Khi cuộc khủng hoảng tài chính bùng nổ ở Mỹ, Fed đã đưa ra nhiều công cụ tiền tệ mới với mục đích bơm nhanh liquidity cho những phần nhất định trong hệ thống tài chính. Điều này làm base money tăng lên rất nhanh buộc Fed phải sterilize bằng cách bán ra Treasuries. Giữa năm 2007 Fed nắm giữ khoảng $800b Treasuries, đến cuối tháng 10/2008 chỉ còn gần $500b trong đó có $250b đã được cam kết off-balance sheet thông qua TSLF. Do đó khả năng Fed "cạn túi" là hoàn toàn có thể xảy ra nhất là càng ngày Fed càng cam kết cung cấp liquidity nhiều hơn.

Để giải quyết tình trạng nan giải này Treasury đưa ra một kế hoạch mới âm thầm "giải cứu" cho Fed: Supplemementary Financing Program (SFP). Về bản chất kế hoạch này giống hệt như những gì BTC VN đã làm mấy tháng trước đây. Nghĩa là Treasury phát hành thêm một số Treasury bills mới rồi chuyển toàn bộ số tiền mặt thu được này vào một tài khoản ở Fed gọi là SFP account. Như vậy base money sẽ không tăng nhiều nhưng balance sheet của Fed sẽ tăng lên rất nhanh, giúp cho Fed có khả năng thay đổi asset composition trong balance sheet của mình. Đây chính là điều mà Fed mong muốn: rút bớt các risky assets khỏi hệ thống để giảm bớt risk giữa các ngân hàng và khôi phục lại interbank lending.

Update (18/11): Treasury vừa tuyên bố sẽ đóng cửa dần SFP, đây là kết quả tất yếu khi Fed bắt đầu trả lãi suất cho số tiền các ngân hàng giữ trong reserve tại Fed. Từ nay Fed không cần sterialize qua OMO nữa mà chỉ cần thay đổi lãi suất trả cho reserve money là có thể điều phối money supply cho nền kinh tế.