Fixed income market

Tôi sẽ post một số entry về các khái niệm cơ bản liên quan đến thị trường trái phiếu, sẽ không có gì "cao siêu" cả mà chỉ là một góc nhìn thực tế từ thị trường để các bạn bổ sung cho những kiến thức đọc trong sách vở.


Trên thị trường tài chính quốc tế công cụ nợ (debt instrument) là giao kèo giữa một bên (người vay nợ) đồng ý trả gốc và lãi cho một khoản tiền trong tương lai, đổi lại được bên kia (người cho vay) giao cho một khoản tiền ở thời điểm hiện tại. Công cụ nợ có phạm vi rất rộng, bao gồm từ một khoản tiền gửi tiết kiệm của người dân ở ngân hàng (deposit), một kênh hạn mức tín dụng (line of credit) cho doanh nghiệp, đến những sản phẩm nghĩa vụ nợ có bảo đảm (collateralized debt obligation - CDO) rất thông dụng trước cuộc khủng hoảng tài chính vừa rồi ở Mỹ.

Thông lệ quốc tế phân loại những công cụ nợ có thể mua bán được trên thị trường với lãi suất định trước (nhưng có thể không cố định) vào một nhánh gọi là công cụ nợ có thu nhập cố định (fixed income - FI). Hầu hết các ngân hàng đầu tư quốc tế đều có một bộ phân chuyên trách cho giao dịch FI, trái phiếu là một phần trong phân khúc này. Ngoài trái phiếu (bond), thường có thời hạn dài hơn hai năm, thị trường tài chính quốc tế còn gộp các loại công cụ nợ ngắn hạn hơn như thương phiếu (commercial paper), kỳ phiếu (note, bill), công cụ nợ trung hạn (MTN), và các loại công cụ nợ phát sinh từ chứng khoán hóa như CDO vào phân khúc FI. Giới tài chính quốc tê thường nói về thị trường FI chứ ít khi tách riêng thị trường trái phiếu mặc dù đây là thành phần lớn nhất của phân khúc FI.

Một số tổ chức quốc tế như BIS, IMF, ADB khi đề cập đến thị trường trái phiếu thường gộp một số sản phẩm phái sinh (derivatives) liên quan đến trái phiếu như hợp đồng kỳ hạn (forward/futures), hợp đồng mua bán lại (repo), bảo hiểm hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng (credit default swap - CDS). Những công cụ này là một bộ phận rất quan trọng cho sự phát triển của thị trường trái phiếu nói riêng và FI nói chung. Khi một người được giới thiệu là FI trader, anh ta có thể giao dịch hầu hết các công cụ nợ và thường bao gồm luôn cả CDS và bond futures. Bond trader, chỉ trade trên thị trường trái phiếu giao ngay (cash bond), càng ngày càng ít.