EMPI II

Hôm trước tôi có tính EMPI cho thị trường ngoại tệ VN, rồi máu nghề nghiệp nổi lên nên thử overlay VN-Index lên đồ thị này và kết quả như sau:

Nhìn thoáng qua đồ thị này có vẻ như EMPI và VNI có negative correlation, tính thử thì đúng là -9.5%. Tất nhiên correlation không có nghĩa là causation, tuy nhiên có thể kiểm chứng cái vế sau bằng Granger-causality test. Kết quả là EMPI không Granger-cause VNI nhưng Granger-causality test reject Null-hypothesis "VNI không Granger-cause EMPI" ở mức 5% confidence. Như vậy hóa ra VNI có khả năng dự báo EMPI.

Tiếp theo tôi dùng OLS regress EMPI = a + b*VNI và kết quả là cả a và b significant ở 5% level, R2=8.5%. Khi regress EMPI = a + b*VNI(-1) thì kết quả thậm chí tốt hơn, a và b significant ở 1% level và R2=25.2%, tuy nhiên DW=0.99 chứng tỏ bị serial correlation. Dùng AR(1) để correct cho serial correlation cải thiện DW đáng kể (1.69) và b vẫn significant ở 5%, trong khi R2 tăng lên 47%.

Vậy tại sao thị trường chứng khoán lại có ảnh hưởng lên thị trường ngoại hối? Rất có thể khi VN-Index tăng mạnh trong tháng trước thì một lượng lớn "hot money" từ nước ngoài chảy vào VN làm dịu sức ép trên thị trường ngoại hối. Ngay cả khi không có "hot money" từ bên ngoài chảy vào, cũng có thể người dân VN đem ngoại tệ đi bán để lấy VNĐ đầu tư vào chứng khoán. Điều này tương đương như ở các nước stock và bond substitute cho nhau. Kết quả này cho thấy nếu chỉ nhìn vào current account của VN thì chưa đủ để thấy bức tranh toàn cảnh của thị trường ngoại hối.

Dù sao đi nữa, việc VNI(-1) và AR(1) giải thích được gần một nửa giao động của EMPI (một mình VNI(-1) giải thích được 25%), đây có thể là một công cụ tốt cho NHNN theo dõi và dự báo tình hình thị trường ngoại hối trong nước.