Inventory

Anh Bùi Trinh và Nguyễn Văn Huân vừa đưa ra số liệu về inventory của VN trong năm 2009. Cụ thể inventory của VN dường như tăng liên tục trong 9-10 tháng đầu năm 2009 rồi bất ngờ giảm cực nhanh trong vài tháng cuối năm. Thông thường khi kinh tế suy thoái các công ty sẽ giảm dần inventory và xa thải bớt nhân viên để tiết kiệm chi phí. Đến khi inventory giảm xuống đến cực tiểu sẽ xảy ra inventory restocking và thường trùng với sự kết thúc của chu kỳ suy thoái kinh tế. Chu kỳ inventory của VN hoàn toàn ngược lại.

Tuy nhiên hiện tượng này phù hợp với nhận định của tôi về chính sách kích cầu không giống ai của VN thực ra là kích cung. Trong nửa đầu 2009 khi demand sụt giảm và chính phủ hỗ trợ lãi suất để giúp các doanh nghiệp giữ vững tốc độ sản xuất, inventory tăng là điều tất yếu vì doanh nghiệp không bán được hàng. Khi kinh tế thế giới bắt đầu phục hồi các doanh nghiệp lấy inventory ra bán mà không vội tăng sản xuất, do vậy inventory giảm mạnh trong giai đoạn sau của 2009. Sự sụt giảm inventory trong giai đoạn này công với sự phục hồi private demand tạo ra sức ép lạm phát trong những tháng cuối năm. Nếu thực sự đây là những gì đã xảy ra, có thể expect các doanh nghiệp sẽ restocking trong vài tháng tới, dẫn tới tăng trưởng mạnh và sức ép lạm phát tiếp tục tăng cao.

Cho dù nói VN gặp may khi kinh tế thế giới phục hồi nhanh trong nửa sau 2009, đánh giá một cách khách quan thì chính sách kích cầu không giống ai của chính phủ VN đã thành công, trái với những critiques trước đây của tôi. Tuy nhiên tôi vẫn cần check các số liệu thống kê cẩn thận trước khi chúc mừng các policy makers VN (anh Bùi Trinh cho xin bộ số liệu của anh nhé :-)).

[Ngoài lề: Tôi thích cách dịch inventory thành "tích lũy tài sản lưu động", hay hơn "hàng tồn kho" vì bản thân chữ inventory không negative như chữ "hàng tồn kho" trong tiếng Việt.]